پس از وعده‌ها و تهدیدهای متعدد تهران و تلاش‌های دیپلماتیک، پیش‌نویس قطعنامه پیشنهادی کره جنوبی برای توقف اجرای مکانیسم ماشه در جلسه شورای امنیت تصویب نشد. این قطعنامه با چهار رای موافق، ۹ رای مخالف و دو رای ممتنع روبه‌رو شد و درنتیجه تحریم‌ها علیه ایران باز خواهند گشت.
در این جلسه چین، روسیه، پاکستان و الجزایر با آرای موافق خواستار ادامه لغو تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران شدند، اما بریتانیا، فرانسه، ایالات متحده، سیرالئون، اسلوونی، دانمارک، یونان، پاناما و سومالی رای مخالف دادند و گویان و کره‌جنوبی نیز رای ممتنع دادند.
واسیلی نبنزیا، نماینده روسیه در سازمان ملل، پس از رای مثبت به پیش‌نویس قطعنامه پیشنهادی کره جنوبی برای تمدید لغو تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی، با انتقاد شدید از خروج یک‌جانبه ایالات متحده از برجام در سال ۲۰۱۸، بار دیگر سه کشور اروپایی طرف توافق هسته‌ای را به «نقض مداوم» این سند بین‌المللی متهم کرد و گفت که در این شرایط آنها صلاحیت بازگردندان تحریم‌ها را ندارند.
در مقابل، نماینده بریتانیا در جلسه شورای امنیت با رد اتهامات روسیه گفت: «براساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت ما حق و صلاحیت کامل درخواست بازگشت تحریم‌ها را داریم و با نامه سه کشور اروپایی این روند پیشاپیش آغاز شده است.»
نماینده آمریکا در شورای امنیت هم پس از رای‌گیری برای تمدید تحریم‌ها علیه ایران گفت: «ایران به تعهدات خود پایبند نبوده و سه کشور اروپایی که تا به حال در برجام باقی مانده و به آن متعهد بوده‌اند میتوانند مکانیسم ماشه را فعال کنند.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
دوروتی شی با تقدیر از اراده اروپا اعلام کرد که دولت ترامپ، همان‌طور که رئیس‌جمهوری آمریکا بارها گفته است، آماده مذاکره است.
او با بیان اینکه «هنوز امکان دیپلماسی واقعی وجود دارد» افزود: «نباید اجازه دهیم ایران با جهان بازی کند و فرصت را از بین ببرد».
سعید ایروانی نماینده جمهوری اسلامی در شورای امنیت روز جمعه در واکنش به بازگشت تحریم‌های سازمان ملل گفت: «بی‌طرفی شورای امنیت رعایت نشده است.»
او با بیان اینکه طرف‌های اروپایی نمی‌توانند ادعا کنند دنبال صلح هستند، مدعی شد که «اقدامات ایران با تعهدات موجود در توافق برجام منطبق بوده است».
نماینده جمهوری اسلامی در شورای امنیت گفت: «آنچه تروئیکای اروپایی انجام داد تجاوز به قوانین بین‌المللی و خود شورای امنیت است و موضع ایران مشخص است. اقدام‌های انجام‌شده علیه دیپلماسی است.»
او اقدام سه کشور اروپایی و ایالات متحده را «غیرقانونی، شتاب‌زده و مخرب دیپلماسی» خواند و تاکید کرد که برنامه هسته‌ای ایران «صلح‌آمیز» است و با تحریم یا حمله نظامی متوقف نخواهد شد. او گفت جمهوری اسلامی تصمیم خواهد گرفت با چه کسی و بر چه اساسی وارد مذاکره شود.
وزارت خارجه جمهوری اسلامی هم در واکنش به تصویب نشدن پیش‌نویس طرح کره جنوبی با صدور بیانیه‌ای اقدام سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و بریتانیا را محکوم کرد و آن را «غیرقانونی، ناموجه و تحریک‌آمیز» خواند.
در این بیانیه که ساعتی پس از برگزاری جلسه شورای امنیت منتشر شد، وزارت خارجه جمهوری اسلامی بازگرداندن قطعنامه‌های لغوشده را «خلاف حقوق بین‌الملل و تضعیف‌کننده روندهای دیپلماتیک» دانست و اعلام کرد که مسئولیت پیامدهای آن برعهده آمریکا و سه کشور اروپایی خواهد بود.
اگر جمهوری اسلامی نتواند در هشت روز آینده رضایت سه عضو اروپایی برجام و ایالات متحده را به دست آورد، شش قطعنامه تحریمی سازمان ملل متحد، که پیش از این با برجام و ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت تعلیق شده بودند، به‌طور خودکار علیه ایران اجرایی خواهند شد.
رسانه‌های ایران روز جمعه از تماس تلفنی رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، و عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، خبر دادند.
به گزارش این رسانه‌ها، دو طرف در این گفتگوی تلفنی درباره آخرین وضعیت توافق ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روند فعال‌سازی مکانیسم ماشه و پیش‌نویس قطعنامه مربوط به تداوم لغو تحریم‌ها در شورای امنیت سازمان ملل متحد بحث و تبادل نظر کردند.
عراقچی در این گفتگو با انتقاد از «تسلط فضای سیاسی» بر نشست اخیر شورای حکام آژانس، تاکید کرد همکاری ایران با آژانس کاملا فنی و در چارچوب مقررات بین‌المللی انجام می‌شود. او افزود جمهوری اسلامی ایران در مقام کشوری مسئولیت‌پذیر، همواره مسیر دیپلماسی و همکاری فنی را برای حل مسائل مرتبط با برنامه هسته‌ای خود دنبال کرده و هرگونه اقدام سیاسی و فشار غیرمنصفانه را که به تشدید تنش‌ها منجر شود نمی‌پذیرد.
معاون حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی نیز در واکنش به تصویب نشدن قطعنامه پیشنهادی کره‌جنوبی در گفتگوی ویژه خبری گفت: «اگر مکانیسم ماشه اجرا شود، توافق ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی متوقف می‌شود.»
او شامگاه جمعه ۲۸ شهریور در گفتگوی تلفنی با صداوسیمای جمهوری اسلامی تاکید کرد که اگر ظرف یک هفته آینده اتفاقی در حوزه دیپلماسی رخ ندهد، این تحریم‌ها بازمی‌گردد و مکانیسم ماشه فعال می‌شود.
او با تاکید بر اینکه راه تعامل و دیپلماسی همیشه باز است، مدعی شد که «بازگشت تحریم‌ها چیزی به نظام تحریمی ایران اضافه نمی‌کند».
در سوی دیگر نیز در نشست خبری روز جمعه، استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل، در پاسخ به پرسش ایندیپندنت فارسی درباره سرنوشت دیپلماسی پس از اجرای سازوکار بازگشت تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی گفت: «همیشه امکانی برای دیپلماسی وجود دارد و دبیرکل هرگز از دیپلماسی دست نخواهد کشید.» او افزود به‌رغم از دست رفتن زمان، هنوز فرصت برای گفتگو باقی است.
او همچنین در پاسخ به خبرنگار دیگری درباره بازگشت تحریم‌ها، با اشاره به اینکه «زمان در حال از دست رفتن است»، گفت: «بر اساس ضرب‌الاجلی که در قطعنامه تعیین شده، اگر در روزهای آینده گشایش دیپلماتیک رخ ندهد، تحریم‌ها تا تاریخ پنجم مهرماه دوباره اعمال خواهند شد.»
در سال ۲۰۲۵، پس از بازگشت ترامپ به قدرت، آمریکا سیاست «فشار حداکثری» علیه جمهوری اسلامی را از سر گرفت و همزمان مذاکرات دوجانبه برای توافق جدید آغاز شد. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ماه ژوئن ایران را به عدم رعایت تعهدات متهم کرد. پس از حملات اسرائیل و آمریکا به تاسیسات هسته‌ای ایران، مجلس شورای اسلامی جمهوری اسلامی قانونی تصویب کرد که همکاری با آژانس را متوقف کرد و دسترسی به سایت‌های هسته‌ای قطع شد. کشورهای اروپایی اعلام کردند که نبود نظارت و نامشخص بودن مکان ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران، خطر گسترش فعالیت هسته‌ای جمهوری اسلامی را افزایش می‌دهد و هشدار دادند اگر ایران به مذاکرات جدی بازنگردد مکانیسم ماشه را فورا فعال خواهند کرد.
